بارداری با سهم نسبتاً ناخوشایندی همراه است زیرا بدن برای سازگاری با کودک در حال رشد تنظیماتی را انجام می دهد. وضعیتی به نام سندرم تونل کارپال (CTS) در زنان باردار کمتر شناخته شده است که 20 درصد از زنان باردار را در سه ماهه سوم بارداری تحت تاثیر قرار می دهد.

سندروم CTS از درد خفیف تا شدید متغیر است. بسیاری از زنان از ناراحتی ناگهانی در دستان خود نگران می شوند، اما مطمئن باشید، درمان ایمن در دسترس است.

علائم سندرم تونل کارپال

علائم CTS معمولاً بی حسی در انگشت شست، انگشت اشاره و انگشت میانی است. زنانی که CTS دارند یک مور مور شدن یا سوزن سوزن شدن در این انگشتان را تجربه خواهند کرد. گاهی اوقات با درد در مچ دست و انگشتان دست همراه است.

برخی از زنان باردار از ضعف دست یا ضعف در گرفتن انگشتان دست شکایت دارند. در برخی موارد، از دست دادن حس بسیار شدید بوده و مادران از این گلایه میکنند که نمیتوانند دمای شیر نوزادشان را حس کنند.

دکتر راجش سینگ، مشاور دست و جراح میکروب، می‌گوید که زنان باید به‌عنوان CTS به‌دنبال درمان اولیه باشند. او می‌گوید: «بسیاری از زنان توصیه‌های مناسبی دریافت نمی‌کنند، زیرا آگاهی کافی در مورد CTS و بارداری وجود ندارد.»

بیشتر بخوانید:

انتخاب متخصص زنان و زایمان و نازایی خوب

بی حسی انگشتان در زنان باردار

بهترین متخصص زنان و زایمان کیست؟

CTS زمانی اتفاق می‌افتد که عصب میانی در داخل تونل کارپال گیر افتاده و باعث احساس بی‌حسی، درد و گزگز در توزیع عصب میانی در دست می‌شود. این امر همچنین می تواند تا بازوها گسترش یابد.

«اعصاب مانند سیم کشی برق هستند. هنگامی که درد در یک مکان احساس می شود، مشکل ریشه ای از ناحیه دیگری سرچشمه می گیرد. CTS سه انگشت را درگیر می کند زیرا علت اصلی در تونل کارپال داخل ناحیه مچ دست است.”

به گفته دکتر راجش، علت اصلی CTS در محل کار با CTS در زنان باردار متفاوت است.

او توضیح می دهد: “برای تعیین علت CTS باید تاریخچه سلامت و معاینه فیزیکی فرد را در نظر گرفت.”
دلیل دقیقی که چرا زنان باردار مستعد ابتلا به CTS هستند هنوز شناخته نشده است، اگرچه تصور می شود که به دلیل احتباس مایعات باشد.

-پریسا علمی جراح زنان خوبسندرم تونل کارپال (CTS) در زنان باردار

پروفسور پریسا علمی جراح زنان در تهران-سندرم تونل کارپال (CTS) در زنان باردار

با این حال، تحقیقات در مورد CTS و بارداری توسط دکتر راجش و همکاران وی انجام شده است. تیم پژوهشی در سال 2011 به احتقان ورید به عنوان علت محتمل‌تر این بیماری اشاره می‌کند.

«زنان باردار مالایی مستعد ابتلا به این بیماری هستند و در مقایسه با نژادهای دیگر در معرض خطر ابتلا به CTS هستند. ما در حال حاضر دلیل این امر را نمی دانیم، اما تحقیقات مداومی برای کشف این موضوع وجود خواهد داشت.

شیوع CTS در سه ماهه سوم بارداری

اگرچه CTS در سه ماهه سوم بارداری شایع است، اما اطلاعات محلی محدودی در مورد شیوع و شدت آن وجود دارد.

در یک مطالعه انجام شده توسط دانشگاه Kebangsaan مالزی (UKM)، افراد به طور تصادفی از بین مادران سه ماهه سوم بارداری که به کلینیک مراقبت های بهداشتی اولیه مادر در بیمارستان دانشگاه کبانگ ساان مالزی (HUKM) مراجعه می کردند، انتخاب شدند.

تاریخچه آنها گرفته شد و معاینه فیزیکی برای تشخیص بالینی CTS انجام شد. افراد در گروه CTS با استفاده از پرسشنامه تونل کارپ بوستون برای ارزیابی شدت علائم و وضعیت عملکردی مصاحبه شدند.

از 333 نفر، 82 نفر (24.6٪) از نظر بالینی با CTS تشخیص داده شدند. اکثر افراد CTS مالایی بودند (87.8٪). نشان داده شد که زنان مالایی دو برابر بیشتر از زنان غیرمالایی در معرض خطر ابتلا به CTS در سه ماهه سوم بارداری خود قرار دارند.

شایع ترین شکایت بی حسی و مور مور شدن به خصوص در طول روز (76.8 درصد) بود. بیش از نیمی از افراد (63.4٪) علائم دو طرفه (هر دو طرف) دست داشتند در حالی که 36.6٪ یک طرفه (یک طرف) بودند.

شدت CTS در بین افراد عمدتاً خفیف (80.5٪) بود و تقریباً یک سوم (1/34%) عملکرد دست را تحت تأثیر قرار داده بودند.

«این مطالعه نشان می‌دهد که CTS در سه ماهه سوم بارداری شایع است. CTS معمولاً دردسرساز است و تحت درمان قرار نمی گیرد. دکتر راجش اضافه می کند که پزشکان باید به علائم CTS در خانم های باردار توجه بیشتری داشته باشند و برای بهبود کیفیت زندگی در دوران بارداری باید ارجاع یا درمان ارائه شود.

“خوشبختانه، بسیاری از مطالعات نشان داده اند که زمان بندی اولین درد ناشی از CTS در دوران بارداری، در طول سه ماهه سوم به جای مواجهه با درد در طول بارداری، بیشترین میزان را داشت.

سندرم تونل کارپال (CTS) در زنان باردار چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشکان درد دست شما را بررسی می‌کنند و در مورد سابقه سلامت عمومی و فعالیت‌های شما سؤال می‌کنند. سپس دست ها را از نظر احساس، قدرت و ظاهر بررسی می کنند. آزمایشات خون نیز ممکن است انجام شود تا تأیید شود که علت آن هیچ مشکل پزشکی دیگری نیست.
حدود یک سوم زنان در دوران بارداری، به خصوص در شب و اول صبح، درد و بی حسی را در دستان خود تجربه می کنند. این علائم بیشتر در سه ماهه سوم دیده می شوند و معمولاً در عرض چند هفته پس از زایمان از بین می روند.

علت احتمالی سندرم تونل کارپال (CTS) در زنان باردار

درد و بی حسی دست ها در دوران بارداری ناشی از سندرم تونل کارپال است. تونل کارپال فضای کوچکی است که توسط استخوان های مچ دست تشکیل شده است. یکی از اعصاب مسئول حرکت و احساس در انگشتان دست از این تونل عبور می کند.
اگر تونل باریک شود، عصب فشرده می شود و باعث بی حسی در دست ها می شود. در دوران بارداری، تجمع مایع در بافت ها رایج است و تورم حاصل از آن فضای تونل را کاهش می دهد.

گزگز، مور مور شدن و بی حسی در دست چپ و دست راست

سندرم تونل کارپال به طور کلی هر دو دست را تحت تاثیر قرار می دهد و برخی از انگشتان مانند انگشت شست، انگشت اشاره، انگشت میانی و نیمی از انگشت حلقه حساس تر هستند. برای برخی افراد، بی حسی به بازوها نیز کشیده می شود. درد همچنین می تواند آنقدر شدید باشد که آنها را در طول شب بیدار کند و انگشتان آنها ممکن است متورم به نظر برسد. علاوه بر این، سندرم تونل کارپال می تواند گرفتن اشیاء و انجام کارهایی که نیاز به مهارت خاصی دارند را دشوار کند.

رفتار شما در مواجهه با سندرم تونل کارپال

  • از انجام کارهای دستی غیر ضروری خودداری کنید و به دست و مچ خود استراحت دهید. برای کاهش، دست و ساعد خود را با حوله یا بالش نگه دارید. از موقعیت هایی که مچ دست خم شده یا کاملاً کشیده است خودداری کنید.
  • برای صاف نگه داشتن مچ دست، مخصوصاً در شب، از آتل استفاده کنید.
  • حدود 10 دقیقه روی مچ دست خود یخ بگذارید یا آب سرد روی آن بریزید. گزینه دیگر این است که گرما و سرما را به طور متناوب در هر دقیقه، به مدت 5 تا 6 دقیقه، سه تا چهار بار در روز اعمال کنید.
  • تمرینات زیر را برای کمک به کشش و تقویت عضلات دست و بازو انجام دهید:
    – با صاف نگه داشتن انگشتان دست، دست را در مچ به بالا و پایین خم کنید. 10 بار تکرار کنید.
    – دست خود را مشت کنید و سپس انگشتان خود را باز کنید. 10 بار تکرار کنید.
    – انگشت شست خود را یکی یکی به هر انگشت لمس کنید تا شکل O بسازید.

در صورت ابتلا به سندرم تونل کارپال از موارد زیر جلوگیری کنید:

  • اگر کار شما شامل حرکات تکراری است، استراحت های مکرر داشته باشید.
  • تنوع کارهای دستی را بیشتر کنید.
  • مطمئن شوید که در محل کار و در طول روز وضعیت بدنی خوبی دارید.

مواردی که سندرم تونل کارپال باید در نظر داشت

  • درد و بی حسی دست ها در دوران بارداری زمانی اتفاق می افتد که عصب مچ دست تحت فشار قرار می گیرد.
  • استفاده از آتل مچ دست، به خصوص در شب، می تواند به کاهش علائم کمک کند.
  • برای جلوگیری از سندرم تونل کارپال، از حرکات تکراری و وضعیت نامناسب دست و بازو خودداری کنید.
  • علائم معمولاً چند هفته پس از زایمان از بین می روند.

منابع:

Tackling carpal tunnel syndrome during pregnancy

Pregnancy and Carpal Tunnel Syndrome: Treatment in Columbus, OH